Terapia małżeństw Warszawa - psychoterapia dla par

„Miłość nie wystarczy” (Aaron T. Beck)

Z psychoterapii par i psychoterapii małżeńskiej mogą skorzystać osoby dorosłe, żyjące w związkach małżeńskich, a także w związkach nieformalnych, w związkach homoseksualnych i będące w separacji. Z psychologicznej formy pomocowej mogą również skorzystać małżonkowie w trakcie rozwodu, którzy mają wspólne dzieci i tym samym po rozwodzie nadal tworzą system rodzicielski.

Związek partnerski/małżeństwo jest procesem dynamicznym, podlega ciągłym zmianom i wymaga nieustannego dbania o integrację. Im wyższy poziom integracji związku, tym wyższy poziom poczucia satysfakcji i szczęśliwości. Badania wskazują, że poczucie satysfakcji w zawiązku ma swoje przełożenie na poczucie sensu życia, poziom satysfakcji życiowej i dobrej jakości życia. Brak satysfakcji może stać się przewlekłym czynnikiem stresogennym, który może zagrażać zdrowiu psychicznemu i fizycznemu, powodować obniżenie efektywności funkcjonowania w innych sferach społecznego życia np. zawodowej czy w roli rodzica. Niski poziom integracji jest zagrożeniem dla rozpadu związku i rozwodu. Badania naukowe podkreślają, że rozwód należy do najpoważniejszych czynników stresogennych, zaraz po śmierci dziecka lub współmałżonka.

Relacje partnerskie i małżeńskie cechują naturalne stadia rozwojowe: związek bez dzieci, z małym dzieckiem, z adolescentem, związek po usamodzielnieniu się dzieci i faza „pustego gniazda”. Dodatkowo związki przechodzą przez fazę zakochania, romantycznej miłości, miłości pełnej, partnerskiej i miłości pustej. Każdą z faz charakteryzują specyficzne dla niej problemy. Przechodzenie do kolejnych faz może być trudne i generować kryzysy. Stworzenie i utrzymanie satysfakcjonującego związku jest jednym z poważniejszych zadań rozwojowych w okresie dorosłości, wymagającym dojrzałości intelektualnej, uczuciowej i społecznej oraz zbudowania mechanizmów adaptacyjnego reagowania na zmieniający się proces relacyjny w związku.

Terapia małżeństw – Warszawa

Cechą początkowych faz związków jest idealizacja partnera, czyli wyolbrzymianie i koncentracja na pozytywnych jego cechach oraz jednocześnie minimalizowanie i ignorowanie cech niepożądanych. W trakcie związku pojawiają się oczekiwania, które nigdy wcześniej nie były werbalizowane i uważamy za naturalne, że partner powinien je znać, domyślić się, „czytać w naszych myślach”. Kolejne oczekiwania nie są spełniane i w efekcie nawarstwia się poczucie braku satysfakcji w relacji partnerskiej czy w małżeństwie, co ujawnia się w sferze emocjonalnej, komunikacyjnej i seksualnej. Partnerzy z poczuciem niezrozumienia, erozją pozytywnych wzmocnień, zranienia, nie rozmawiają na ten temat. W wielu związkach pojawienie się konfliktu jest traktowane, jako katastrofa, partnerzy nie potrafią jawnie rozmawiać o nich, poszukiwać rozwiązań i zmieniać swoich zachowań. Latami trwają w tym emocjonalnym dystansie, który staje się szczególnie uciążliwy i destrukcyjny, gdy dorosłe dzieci opuszczają dom, bo wspólne wychowywanie dzieci jednak utrzymywało partnerów w swoistej bliskości. Gdy w małżeństwie pojawiają się dzieci i związane z tym kolejne wzajemne oczekiwania, dotyczące podziału ról i obowiązków, i zawodzą dotychczasowe sztywne, nieadaptacyjne mechanizmy funkcjonowania, związek staje w obliczu poważnego kryzysu. Brak czytelnych zasad i reguł dotyczących współodpowiedzialności i podziału funkcji w odniesieniu do opieki nad dziećmi może prowokować poważne problemy i w efekcie przeżywanie rozczarowania i pustki emocjonalnej. Podkreślmy, że konflikt rozumiany jako zderzenie przeciwstawnych potrzeb, poglądów, postaw i oczekiwań dotyczących różnic w systemie wartości, stylu życia, sposobów wychowywania dzieci, uwikłania we własne rodziny generacyjne jest nie do uniknięcia w codziennym życiu w związku. Dodatkowo sytuację pogłębia to, że często konflikt dotyczy nie tylko jego bezpośredniej treści, ale ma również ukryte, niewidoczne znaczenia – np. walki o dominację w związku.

Na czym polega terapia małżeńska?

Przebieg terapii par i małżeństw jest uzależniony od zgłaszanego problemu. Zwykle para zgłasza się po pomoc do terapeuty par w narastającej sytuacji kryzysowej w związku, ale jej przyczyną może być nawarstwiające się od dłuższego czasu napięcie, wynikające np. z wzajemnej deprywacji potrzeb partnerów.  Najczęstszym powodem korzystania z profesjonalnej pomocy terapeutycznej są między innymi:

• Nierealizowanie oczekiwań jednego lub obojga partnerów, najczęściej emocjonalnych i związanych z nierównym podziałem ról i obowiązków.
• Niski poziom zachowań nagradzających i przyjaznych, wysoki poziom reakcji karzących, przy braku pozytywnych reakcji, wzmocnień i związany z tym negatywny klimat emocjonalny, który wzmacnia dysfunkcyjne koło wzajemnych negatywnych zachowań. Nierównomierny rozkład dbałości o jakość wspólnego bycia razem i zapobieganiu konfliktom.
• Problemy w stylu komunikacji: brak umiejętności słuchania, werbalizowania stanów emocjonalnych i potrzeb, tendencja do odpowiadania wrogością na wrogość partnera, wysoki poziom pobudzenia emocjonalnego, przewaga komunikatów pozytywnych nad negatywnymi, brak sprecyzowanego wzoru komunikacji. Zdolności komunikacyjne są jednym z najbardziej istotnych czynników wpływających na zdolności do przezwyciężania kryzysów rozwojowych, lub w trudnych sytuacjach zewnętrznych takich, jak ciężka choroba czy utrata pracy. Umiejętność udzielania wsparcia i zaangażowania mają istotne znaczenie dla jakości związku. Dlatego w trakcie sesji zasadne jest skoncentrowanie uwagi na poziomie i przyczynach zaburzenia w komunikacji i zweryfikowanie dysfunkcjonalnych schematów. Najczęściej pojawiające się na początku związku, dezadaptacyjne style komunikacji mają wyraźne tendencje do utrwalania się z czasem, a nie do znikania.
• Niski poziom komunikatów wsparcia: okazywanie szacunku, docenianie i uznawanie wyjątkowości partnera, przejawianie zainteresowania, aktywne uczestnictwo w rozwiązywaniu problemów, niski poziom dbania o atmosferę zrozumienia i bliskości.
• Nasilone komunikaty deprecjacji: zachowania agresywne, tendencje do zdominowania partnera, brak poszanowania godności partnera.
• Dysfunkcyjne sposoby rozwiązywania konfliktów. W każdym małżeństwie występują konflikty. Na jakość związku nie wpływa ich brak lub nasilenie, lecz sposób ich rozwiązywania. Umiejętność rozwiazywania konfliktów znacząco wpływa na jakość związku. Racjonalne sposoby rozwiązywania konfliktów, niezależnie od ich treści, wzmacniają poczucie zadowolenia ze związku, w przeciwieństwie do stylów walki, wymuszania, odrzucania, deprecjacji partnera, eskalacji negatywnych zachowań i komunikatów emocjonalnych. Unikanie konfrontacji z problemami i przemilczanie prowadzi do dystansu emocjonalnego i pustki emocjonalnej.
• Zdrada przez partnera.

Psychoterapia dla par Warszawa

Celem psychoterapii jest pomoc partnerom/małżonkom w przezwyciężeniu kryzysu małżeńskiego, oraz w uzyskaniu poczucia satysfakcji w związku. Celem nie jest poszukiwanie „winnego” problemu. Wykorzystując zasoby pary, w oparciu o model terapeutyczny, w jakim pracuje psychoterapeuta następuje proces analizy dotychczasowych dezadaptacyjnych sposobów rozwiązywania kryzysów i poszukiwanie wzorów racjonalnych i konstruktywnych. Celem psychoterapii par/małżeńskiej jest nie tylko zażegnanie obecnego kryzysu, ale również wyuczenie sposobów ich przezwyciężania w przyszłości.

Czy terapia małżeńska pomaga?

Jeśli oboje partnerzy związku mają wystarczającą motywację do utrzymania związku, niewątpliwie terapia małżeńska jest pomocna, a w wielu trudnych kryzysach, wysokiego poziomu uwikłania, nasilonych negatywnych emocji i zachowań, przeżywania poczucia poranienia, osamotnienia i beznadziejności jest jedynym sposobem jego przezwyciężenia. Terapeuta małżeński/ par zawsze dba w trakcie przebiegu sesji o przyjazną atmosferę i poczucie bezpieczeństwa partnerów, sprawnie radzi sobie z modelowaniem spotkania i blokuje dotychczasowe niekonstruktywne sposoby komunikacji pary, które mogą być nasycone sądami i obwinianiem, oskarżeniami i negatywnymi przekazami. Terapia małżeńska/pary może być atrakcyjną przygodą intelektualną, ważną nie tylko dla rozwoju związku, ale i samorozwoju. Daje poczucie satysfakcji ze świadomej i rzeczywistej pracy nad związkiem, dostarcza narzędzi do kierowania swoim życiem, wzmacnia poczucie, że mam wpływ na własne życie, które może być sterowalne, kontrolowalne i przewidywalne. Takie poczucie koherencji jest niezwykle pożądaną cechą osobowościową, od której zależy poczucie satysfakcji życiowej i kondycja zdrowotna. Zdarza się, że pomimo wcześniejszych deklaracji w trakcie sesji pojawia się problem, że tylko jeden z parterów ma motywację do pracy i jest zainteresowany utrzymaniem związku, a posiadanie wspólnych dzieci poważnie pogłębia problem. Sposoby poszukiwania wspólnego rozwiązania kryzysu małżeńskiego w formie poradnictwa i mediacji psychologicznej, praca terapeutyczna nad utrzymaniem spójnego systemu rodzicielskiego, dla harmonijnego rozwoju dzieci, obniżeniem poziomu negatywnych emocji, jest ważnym powodem do skorzystania z profesjonalnej pomocy psychologicznej, również w takiej sytuacji.

Terapia małżeńska jest pomocną formą w kryzysie małżeńskim – kryzysie zaufania, jakim jest zdrada partnera. Zdrada małżeńska jest poważnym kryzysem związku, który bez głębokiego przepracowania w procesie terapeutycznym może rzutować na funkcjonowanie związku w całej przyszłości, nawet pomimo deklaracji wybaczenia. Zdrada małżeńska jest na tyle destrukcyjnym wydarzeniem życiowym, że pomimo czasu nie mija poczucie zranienia i skrzywdzenia, jest wciąż żywa emocjonalnie i pojawiają się poważne problemy w odbudowaniu zaufania. Trudno w takiej sytuacji namówić zranionego partnera na zmianę swojego stosunku na bardziej pozytywny. Wszystko to razem utrudnia rozwiązywanie bieżących problemów w związku i hamuje rozwój systemu małżeńskiego, a gdy są dzieci systemu rodzinnego. Celem terapii małżeńskiej/pary po zdradzie jest przepracowanie „kryzysu zdrady”, a następnie osłabienie negatywnych wspomnień i umożliwienie otwarcia na pozytywne zmiany, przekierowanie uwagi na ogólną ocenę związku, jego pozytywne i niezmienne cechy, odbudowywanie zaufania.

Jak wygląda terapia małżeńska?

Etapy psychoterapii par/małżeństw w kryzysie

• Sprecyzowanie zgłaszanego przez partnerów problemu.
• Ustalenie przyczyn, z powodu których nastąpiło osłabienie poczucia satysfakcji ze związku oraz, które z nich stały się zagrożeniem dla integracji związku.
• Ustalenie destrukcyjnych elementów podtrzymujących kryzys, które utrudniają bądź uniemożliwiają przezwyciężenie kryzysu.
• Uruchomienie zasobów pary/małżeństwa w celu przezwyciężania kryzysów, obecnego i w przyszłości. Każde małżeństwo i związek partnerski posiada zasoby, których często nie są świadomi.
• Proces interwencji w odniesieniu do zdiagnozowanych problemów i możliwości partnerów. Formy interwencyjne są zależne od nurtu, w jakim terapeuta par prowadzi proces psychoterapeutyczny (systemowy, poznawczo-behawioralny).
• Wypracowanie adaptacyjnej postawy, że pojawiające się w przyszłości trudne sytuacje w związku są wyzwaniem, a nie zagrożeniem. W trakcie terapii małżeńskiej/par następuje pozytywne przeformułowanie przykrego doświadczenia kryzysu małżeńskiego i spojrzenie na nie, jako doświadczenie, które można wykorzystać do uruchomienia zasobów pary dla kształtowania pozytywnych postaw emocjonalnych i zmianę rozwojową dotychczasowych schematów poznawczych.
• Wypracowanie umiejętności porozumiewania się, lepszych sposobów dyskutowania o sprawach różniących, niezgody partnerów,
• Wypracowanie umiejętności mówienia o uczuciach, zwracanie uwagi na przejawy troki, czułości, szacunku, uznania.
• Wypracowanie umiejętności wyrażania negatywnych emocji w konstruktywnej formie.
• Wypracowanie umiejętności adekwatnego, precyzyjnego formułowania problemów, sposobu ich rozwiązywania i osiągania zgody.
• Przeformułowanie błędnych, destrukcyjnych schematów poznawczych na temat partnera i związku.

Za jedne z najbardziej użytecznych terapii dla par i małżeństw uznawane są psychoterapia małżeńska/par prowadzona w oparciu o paradygmat poznawczo- behawioralny i terapia małżeńska /par w oparciu o paradygmat systemowy (psychoterapia poznawczo-behawioralna par, systemowa psychoterapia małżeńska/par).

Zależnie od problemu i oczekiwań pomoc psychologiczna może być udzielana w formie psychoterapii, poradnictwa, interwencji kryzysowej, psychoedukacji. Ilość sesji jest ustalana indywidualnie w formie kontraktu.

Terapeuta par i małżeństw powinien posiadać certyfikat uprawniający do prowadzenia psychoterapii par i małżeńskiej w nurcie, którego dotyczy.