Wyniki najnowszych badań dotyczące funkcjonowania poznawczego osób z diagnozą choroby schizofrenicznej i schizoafektywnej, zwracają uwagę na występujące specyficzne dla tej grupy pacjentów zniekształcenia poznawcze, które mają bezpośredni wpływ na jakość ich funkcjonowania. Przykładem takich zniekształceń jest:
- szybkie wyciąganie wniosków, podejmowanie decyzji na podstawie niewystarczających przesłanek, zbyt małej ilości dowodów,
- negowanie dowodów sprzecznych z tezą, zaprzeczanie informacjom, które nie są zgodne z wyrobionym poglądem,
- tendencja do łączenia niekorzystnych dla siebie zjawisk z innymi osobami.
Inną grupę deficytów poznawczych stanowią deficyty w zakresie rozumienia i rozpoznawania stanów psychicznych, intencji, emocji, zachowań innych i swoich własnych. Zdolność ta jest podstawą do formułowania adekwatnych opinii, sądów, podejmowania decyzji, adekwatnych zachowań, decyduje o funkcjonowaniu społecznym.
Jeszcze inne deficyty poznawcze związane są z pojęciem metapamięci, czyli nasilonymi tendencjami w zakresie pamięci fałszywych wspomnień i cechą dychotomicznego myślenia, oraz charakterystyczne zniekształcenia myślenia – depresyjne schematy myślenia.
Trening metapoznawczy jest metodą interwencji poznawczo-behawioralną, której celem jest redukcja tych specyficznych zniekształceń poznawczych, utrzymujących się pomimo systematycznego leczenia farmakologicznego i remisji objawów wytwórczych. Istotnym dopełnieniem jest praca z przewlekłymi objawami psychotycznymi, które utrzymują się pomimo systematycznego leczenia farmakologicznego, celem jest obniżenie poziomu emocjonalnego przeżywania i zaangażowania w treści urojeń i halucynacji.
Formy Treningu:
- grupowy trening metapoznawczy; 2 godziny tygodniowo. Zakłada się około 8 spotkań. Grupy liczą od 8 – 10 osób. Istotnym czynnikiem terapeutycznym jest możliwość zobaczenia, że inni mają podobne problemy oraz uczenie się przez konfrontację i analogię do pozostałych członków grupy.
- indywidualna terapia metapoznawcza; 10 ustrukturalizowanych sesji, które są ustalane w oparciu o wcześniejszą diagnozę neuropoznawczą, modyfikowane w zależności od indywidualnych potrzeb i możliwości.