Zaburzenia schizoafektywne określane, jako psychozy schizoafektywne, schizofrenia cykliczna (potocznie: schizofrenia dwubiegunowa) są diagnozowane wówczas, gdy jednocześnie, w trakcie jednego epizodu choroby występują objawy charakterystyczne dla schizofrenii i objawy afektywne. Epizody schizoafektywne mogą mieć charakter maniakalny, depresyjny lub mieszany. Oznacza to, że kolejne nawracające epizody choroby schizoafektywnej cechują się objawami typowymi dla schizofrenii i jednocześnie objawami np. maniakalnymi, lub depresyjnymi bądź są naprzemienne: depresyjne i maniakalne (typ mieszany). Klasyfikacje Zaburzeń Psychicznych i Zaburzeń Zachowania dzielą zaburzenia schizoafektywne na:
Zaburzenia schizoafektywne, typ maniakalny
Zaburzenia schizoafektywne, typ depresyjny
Zaburzenia schizoafektywne, typ mieszany
Zaburzenia schizoafektywne należą do grupy psychoz, ale ciągle nastręczają problemów nozologicznych. Ich pozycja w klasyfikacji zaburzeń psychicznych nie jest jednoznaczna, a za patogenetyczne czynniki przyczynowe uważa się zarówno te dotyczące zaburzeń schizofrenicznych, jak i afektywnych. Swoje miejsce w klasyfikacjach międzynarodowych zajmują w połowie drogi pomiędzy zaburzeniami schizofrenicznymi a afektywnymi.
Uważa się, że pacjenci z nawracającymi epizodami choroby schizoafektywnej, w szczególności, gdy epizody są typu maniakalnego, powracają do dobrego stanu zdrowia i rzadziej rozwija się u nich stan defektu po przebytym epizodzie.
Czym różnią się zaburzenia: afektywne dwubiegunowe, schizoafektywne i schizofreniczne?
Zaburzenia schizoafektywne
Choroba afektywna dwubiegunowa
, określana również, jako: maniakalno-depresyjna, cyklofrenia, CHAD, ang.biopolar disorder
Schizofrenia
Zarówno w zaburzeniach schizoafektywnych, jak i chorobie afektywnej dwubiegunowej występują objawy afektywne w postaci objawów depresyjnych lub maniakalnych. Jednak w od chorobie afektywnej dwubiegunowej nie występują objawy charakterystyczne dla zaburzeń z kręgu schizofrenii. W chorobie schizoafektywnej, poza stanami maniakalnymi/depresyjnymi zawsze występują objawy typowe dla zaburzeń schizofrenicznych.
Rozpoznanie schizofrenii wyklucza objawy maniakalno-depresyjne, co nie oznacza, że osoby z taką diagnozą nie przeżywają również objawów depresyjnych. Jednak zaburzenia schizoafektywne należy różnicować np. z depresją postschizofreniczną. Zazwyczaj rozpoznanie choroby schizoafektywnej jest dokonywane w oparciu o więcej niż jeden epizod, w toku dalszej obserwacji choroby.
Można przypuszczać, że pod potocznym określeniem „schizofrenia paranoidalna dwubiegunowa” kryje się rozpoznanie choroby schizoafektywnej, której objawami są stany maniakalne i depresyjne, oraz objawy charakterystyczne dla schizofrenii paranoidalnej. Najczęstsze objawy paranoidalne to: urojenia prześladowcze, wpływu, owładnięcia, ksobne (odnoszące), posłannictwa, wielkościowe, zmian cielesnych, oraz omamy słuchowe (głosy).
Choroba dwubiegunowa a schizofrenia (CHAD a Schizofrenia)
Nie ma żadnych powiązań objawowych pomiędzy chorobą dwubiegunową a schizofrenią.
Zaburzenia Schizoafektywne ( „Schizofrenia dwubiegunowa”) – Objawy
Zaburzenia schizoafektywne, typ maniakalny – Objawy
W tym zaburzeniu objawy schizofreniczne i objawy afektywne – maniakalne występują jednocześnie, z porównywalnym nasileniem.
Zaburzenia nastroju polegają na:
Wzmożone, nieadekwatne samopoczucie,
Zwiększona energia, pobudzenie
Wzmożona aktywność – nadaktywność
Drażliwość
Brak powściągliwości w kontaktach z innymi
Nastawienia wielkościowe
Agresywne zachowania
Rozdrażnienie
Dezorganizacja zachowania
Urojenia i objawy typowo schizofreniczne:
Urojenia wielkościowe, nadludzkiej mocy, wyjątkowych zdolności
Urojenia prześladowcze
Urojenia odnoszące
Urojenie odsłonięcia – poczucie, że własne myśli są rozgłaśniane, odsłonięte – „inni znają moje myśli”
Urojenia nasyłania – poczucie, że znam myśli innych
Urojenia wpływu, owładnięcia, oddziaływania
Halucynacje słuchowe, głosy komentujące zachowanie chorego, nakazujące określone zachowania, dyskutujące pomiędzy sobą
Zaburzenia schizoafektywne, typ depresyjny – Objawy
W tym zaburzeniu występują objawy schizofreniczne i objawy afektywne – depresyjne, w porównywalnym nasileniu.
Zaburzenia nastroju – nasilone objawy depresyjne:
Obniżony nastrój
Spadek energii życiowej
Zahamowanie
Bezsenność
Brak apetytu, spadek masy ciała
Spadek zainteresowań
Problemy z koncentracją
Myśli samobójcze
Poczucie bezradności
Poczucie winy
Zmiana zachowania, typowa dla nasilonej depresji
Inne objawy, typowe dla schizofrenii:
Urojenia odsłonięcia
Urojenia wpływu, oddziaływania
Urojenia winy
Urojenia ksobne
Urojenia prześladowcze, śledzenia, trucia
Halucynacje słuchowe: oskarżające, obrażające, nakazujące, dyskutujące
